Misak-ı Millî ya da Millî Misak (Günümüz Türkçesi ile Millî Yemin ya da Ulusal Ant), Türk Kurtuluş Savaşı'nın siyasî manifestosu olan altı maddelik bildirinin adıdır. İstanbul'da toplanan son Osmanlı Mebusan Meclisi tarafından 28 Ocak 1920'de oybirliği ile kabul edilmiş ve 17 Şubat'ta kamuoyuna açıklanmıştır. Bildiri, I. Dünya Savaşı'nı sona erdirecek olan barış antlaşmasında Türkiye'nin kabul ettiği asgari barış şartlarını içerir.
Bildiri mecliste Ahd-ı Millî Beyannamesi adıyla kabul edilmiş, ancak daha sonra "Misak-ı Millî" olarak anılmıştır. Her iki deyim Ulusal Yemin anlamına gelir.Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırları, bazı ayrıntılar hariç, Misak-ı Millî ilkeleri doğrultusunda oluşmuştur.
Misak-ı milli kararları
1. Mondros Ant. İmzalandığı zaman düşmen işgali altında bulunan Arap topraklarının geleceği bölge halkının vereceği karara bağlı olacaktır.
2. Antlaşma imzalandığında Türk ordusunca korunan ve düşmen işgaline uğramamış olan topraklar bir bütündür asla bölünemez.
• İlk kez Erzurum Kongresi’nde ifade edilmiş ve Sivas Kongresi’nde de kabul edilmiş olan “Milli Sınırlar” bu madde ile açıklanmıştır.
• Vatanın bölünmez bütün olduğu ifade edilerek işgallerin tanınmayacağı belirtilmiştir.
3. Yurttan koparılmak istenen Kars, Ardahan ve Batum için gerekirse tekrar halk oylaması yapılmalıdır.
• Kurtuluş Savaşı sırasında halk oylaması öneren ilk belgedir.
• Wilson ilkelerine uygun bir karardır.
4. İstanbul ve Marmara’nın güvenliği sağlandığı takdirde İstanbul ve Çanakkale Boğazları ticari ulaşıma açılacaktır. Ancak bu konuyla ilgili devletlerin oy birliğine gitmeleri gerekmektedir.
• Kurtuluş Savaşı sırasında Boğazlar ile ilgili olarak alınan ilk karardır.
5. Azınlıkların hakları komşu ülkelerde ki Müslüman halka tanınan haklar oranında güvenlik altına alınacaktır.
• İlk kez sınırlar dışındaki Türk halkının hakları gündeme getirilip bu konuda karar alındı.
6. Milli ve ekonomik gelişmemizi engelleyen imtiyazlar kaldırılmalıdır.
• İlk kez kapitülasyonların kaldırılması yönünde bir karar alındı.
Önemi :
- Milli sınırların ne anlama geldiği açıkça ifade edilmiştir.
- Siyasî, askeri ve ekonomik isteklerle tam bağımsızlık istendiği açıkça vurgulanmıştır.
- Milli egemenlik hariç, Sivas ve Erzurum Kongrelerinde alınan kararlar ve M. Kemal’in fikirleri Osmanlı Parlamentosunca da kabul edilmiştir.
- Alınan kararlar TBMM tarafından uygulanmıştır.
- Milli Mücadele’nin siyasî programı belirlenmiştir. |